Oświetlenie stanowiska pracy biurowego – aktualne normy
Oświetlenie jest kluczowym punktem wpływającym na bezpieczne i komfortowe stanowisko pracy. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej dotyczącym ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w pomieszczeniach biurowych musi być zapewnione oświetlenie zgodne z polskimi normami BHP. Przepisy te ustalają jakie światło wymagane jest na danym stanowisku pracy oraz jakie ma spełniać warunki, aby chronić wzrok i samopoczucie pracownika.
Promienie słoneczne są dla ludzkiego wzroku najkorzystniejszym źródłem światła, niestety w wielu przypadkach firmy nie są wstanie zapewnić w miejscu pracy dostępu do wystarczającej ilości światła dziennego. Dlatego oświetlenie stanowiska pracy powinno być uzupełnione sztucznym oświetleniem w postaci:
- energooszczędnego,
- trwałego,
- bezpiecznego źródła światła,
- spełniające wszelkie wymogi BHP.
W skład tych norm wchodzą:
- natężenie – ma wpływ na szybkość reakcji i wygodę prac wykorzystujących wzrok; należy zwiększyć natężenie, kiedy zajdzie potrzeba zwiększenia widzialności;
- rozkład luminacji – odpowiada za odbiór wrażeń świetlnych, ma kluczowy wpływ na jakość widzenia, definiowany jest przez czynnik odbicia i natężenia światła na powierzchni;
- olśnienie – wynika ze zmniejszonej zdolność rozpoznawania przedmiotów, wywołanej nieodpowiednim rozkładem luminacji.
migotanie – efekty stroboskopowe, negatywnie wpływają na ludzki organizm;
- kierunkowość światła – polega na zachowaniu równowagi pomiędzy światłem rozproszonym, a kierunkowym; wykorzystywana jest do intensywnego oświetlenia;
- oddawanie i wygląd barwy światła – im wyższa wartość, tym jakość oddawanych barw jest lepsza, oddawana jest poprzez temperaturę źródła światła, barwy dzielimy na ciepłe, pośrednie i chłodne;
- efektywność energetyczna – źródło światła powinno być energooszczędne i przyjazne dla środowiska, najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie technologii LED.
Równomierny rozkład oświetlenia w miejscu pracy jest najbardziej optymalny dla ludzkiego wzroku. Często jednak nie doświetla on konkretnego miejsca i jest mało ekonomicznym rozwiązaniem. W tym przypadku, warto wspomóc się punktowym oświetleniem, dostosowującym się do potrzeb danego pracownika oraz czynności przez niego wykonywanych.
W halach czy magazynach warto zastosować oświetlenie ogólne, a przy stole warsztatowym światło padające pod kątem. Niezależnie od charakteru pracy, w pomieszczeniu nie powinny znajdować się luminacje rozpraszające uwagę.
Zapewniając komfort i bezpieczeństwo pracy, wpływamy pozytywnie na wydajność i kreatywność osób zatrudnionych. Nieprawidłowe źródło światła negatywnie odbija się na wydajności pracowników, sprzyja występowaniu wypadków oraz błędów.
Praca z ekranem monitora
Większość wykonywanych przez nas zawodów uzależniona jest od pracy przed ekranem monitora. Jesteśmy narażeni nie tylko na szkodliwe promieniowanie światła niebieskiego, ale także na dobór złych opraw oświetleniowych, które nie spełniają wymogów zapisanych w kodeksie pracy.
Stanowiska pracy z komputerem powinny mieć stały dostęp do światła dziennego. Przepisy BHP określają stosunek powierzchni okien do powierzchni podłogi – im większa powierzchnia, tym większa powinna być ilość źródeł naturalnego światła.
Warto jednak, niezależnie od światła dziennego, uzupełnić oświetlenie o lampy biurowe czy naścienne, doświetlające miejsce pracy. Według norm przy samym monitorze powinno być 500 luksów (jednostka określająca natężenie światła), a w pomieszczeniu, w którym znajduje się stanowisko pracy, 300. Oświetlenie przystosowane do pracy z komputerem nie powinno być wyposażane w kierunkowo odbijające oprawy oświetleniowe. Ma to na celu zniwelowanie efektu olśnienia oraz wysokiej jaskrawości. Wdrożenie tych działań wpłynie pozytywnie na zdrowie oraz samopoczucie pracowników, jak i komfort czy wydajność ich pracy.